Historia kręgli
„Historia kręgli” to cykl artykułów, które jako jedyni publikujemy w internecie, za zgodą autora – Pana Grzegorza Cwojdzińskiego.
Większość materiałów pochodzi z pracy doktorskiej Pana Grzegorza i spokojnie można rzec, iż są to perełki informacyjne o kręglarstwie na terenie Polski.
Materiały są chronione prawem autorskim i wszelkie kopiowanie ich jest zabronione.
Po kontakcie z naszą redakcją można uzyskać kontakt do Pana Grzegorza, który na pewno podzieli się wiedzą i zapewne zezwoli użyć materiałów we wskazanym celu.
HISTORIA KRĘGLI
Artykuł nr 1
Wstęp do historii.
KRĘGLE - GRA BOGÓW, KRÓLÓW I LUDZI
Autorzy i właściciele strony internetowej www.kregle.net – Maciej Kląskała i Jarosław Bonk zaproponowali mi publikację na łamach ich strony serii artykułów o historii naszej gry sportowej. Pomysł de facto „wyszedł” od Ryszarda Bonka, który już wcześniej namawiał mnie na publikowanie takich artykułów o historii gry w kręgle w Polsce.
Temat podjąłem tym chętniej, że zabiegi o wydanie drukiem mojej dysertacji doktorskiej, póki co nie znalazły chętnego wydawcy czy sponsora. Praca ta będzie, więc podstawą tych opracowań.
Napisałem ją w 1977 roku, obroniłem w następnym – tytuł pracy: „Rozwój kręglarstwa na ziemiach polskich do 1975 roku”, a promotorem jej był prof. dr hab. Bernard Woltmann z AWF Poznań. Artykuły pragnę ilustrować licznymi unikalnymi zdjęcia, które posiadam w zbiorach i wzbogacić o ciekawostki i historyjki, które w pracy naukowej nie mogły się znaleźć. Praca jest efektem moich badań prowadzonych od początku lat siedemdziesiątych i jest pierwszym tak obszernym opracowaniem naukowym przedstawiającym genezę powstania i rozwoju gry w kręgle w naszym kraju.
Mimo podkreślania przez polskich uczonych społecznej wartości gier, dotychczasowy brak zainteresowania historyków kultury fizycznej dziejami tej gry zachęcał działaczy tego sportu do amatorskich opracowań, ale i one są nieliczne. Niektóre z nich, a praktycznie większość inspirowałem, zadając jako temat prac dyplomowych na kursach instruktorskich i trenerskich. Moje publikacje w tym temacie stały się też podstawą kilku prac magisterskich.
Pragnę historię polskiego kręglarstwa nakreślić do dni obecnych, a potem przedstawić serię artykułów o niezwykle ciekawej historii gry w kręgle na świecie. Nikt dotychczas w naszym kraju kompleksowo nie opracował tego tematu.
Praca to niewątpliwie poważna i ambitna, a artykuły chciałbym zamieszczać na tej stronie co dwa tygodnie – będąc na emeryturze zawodowej i sportowej, nie angażowany do pracy w Związku, mam czas – a więc do dzieła!
Na koniec wyrażę nadzieję, że historia gry w kręgle wzbudzi zainteresowanie wszystkich kochających ten sport w każdym jego wymiarze.
dr inż. Grzegorz Cwojdziński
Prezes Honorowy Polskiego Związku Kręglarskiego
Członek Honorowy FIQ-WNBA-NBC
Artykuł nr 2
Najstarsze ślady gry w kręgle w Polsce i skąd o tym wiadomo.
Artykuł nr 3
PLAC KRĘGIELNICY NA CELSTACIE…
Gra w kręgle w bractwach kurkowych w Polsce.
Artykuł nr 4
„POŻYTECZNE ĆWICZENIE CIELESNE DLA MŁODZIEŻY”.
Pionierzy wychowania fizycznego o kręglarstwie.
Artykuł nr 5
CZY GRAJĄC W KRĘGLE MOŻNA ZAŁOŻYĆ ZOO?
Kręglarstwo w zaborze pruskim (1772–1918).
Artykuł nr 6
Co kolarz, wioślarz i łyżwiarz mają wspólnego z kręglami?
Kręglarstwo w zaborze rosyjskim (1772-1918).
Artykuł nr 7
„Czy Cesarz grywał w kręgle?”
Kręglarstwo w zaborze austriackim (1773-1918).
Artykuł nr 8
KSZTAŁTOWANIE SIĘ PIERWSZYCH OŚRODKÓW KRĘGLARSTWA W II RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ.
Artykuł nr 9
Kolebka kręglarstwa polskiego.
Artykuł nr 10
TRUDNE POCZĄTKI (1).
Polski Związek Klubów Kręglarskich (1924–1928).
Artykuł nr 11
TRUDNE POCZĄTKI (2).
Polski Związek Klubów Kręglarskich (1924–1928).
Artykuł nr 12
PRZEGRANA ZWIĄZKU Z URZĘDAMI.
Polski Związek Kręglarzy w Poznaniu (1929–1934).
Artykuł nr 13
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY 1934–1939 (1).
Działalność legalizacyjna i organizacyjna.
Artykuł nr 14
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY 1934–1939 (2).
Działalność sportowa Związku.
Artykuł nr 15
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY 1934–1939 (3).
Baza, kluby, działacze i zawodnicy.
Artykuł nr 16
SZANSA NA ZJEDNOCZENIE.
Ogólnopolski Związek Kręglarzy Rzeczypospolitej Polskiej (1938–1939).
Artykuł nr 17
Kręglarstwo na Kujawach i Pomorzu w dwudziestoleciu.
Artykuł nr 18
POLSKI ZWIĄZEK KRĘGLARSKI W KRAKOWIE (1934–1939).
Początki zorganizowanego kręglarstwa w Małopolsce.
Artykuł nr 19
KRĘGLARSTWO NA KRESACH WSCHODNICH II RZECZYPOSPOLITEJ.
Polski Związek Kręglarski we Lwowie (1926–1939).
Artykuł nr 20
OŚRODKI KRĘGLARSKIE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM POZA STRUKTURAMI ZWIĄZKOWYMI (1).
Dlaczego poza związkiem?
Artykuł nr 21
OŚRODKI KRĘGLARSKIE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM POZA STRUKTURAMI ZWIĄZKOWYMI (2).
Kluby kręglarskie na Kaszubach, Kujawach, Powiślu i Pomorzu.
Artykuł nr 22
OŚRODKI KRĘGLARSKIE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM POZA STRUKTURAMI ZWIĄZKOWYMI (3).
Kręglarstwo na Śląsku i ziemi cieszyńskiej.
Artykuł nr 23
OŚRODKI KRĘGLARSKIE W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM POZA STRUKTURAMI ZWIĄZKOWYMI (4).
Kluby kręglarskie na terenie centralnej, wschodniej i południowej Polski.
Artykuł nr 24
KRĘGLARSTWO NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1940–1956 (1).
Straty biologiczne i materialne kręglarstwa polskiego w wyniku II wojny światowej.
Artykuł nr 25
KRĘGLARSTWO NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1940–1956 (2) .
Reaktywowanie i działalność kręglarska w Wielkopolsce w latach 1945 – 1956 cz. 1.
Zawrzały znowu życiem deski kręgielni.
Artykuł nr 26
KRĘGLARSTWO NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1940–1956 (3) .
Reaktywowanie i działalność kręglarska w Wielkopolsce w latach 1945 – 1956 cz. 2.
Mimo trudności sport kręglarski znów ożył.
Artykuł nr 27
KRĘGLARSTWO NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1940–1956 (4) .
Reaktywowanie i działalność kręglarska w Wielkopolsce w latach 1945 – 1956 cz. 3.
Artykuł nr 28
KRĘGLARSTWO NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1940–1956 (5) .
Reaktywowanie i upadek kręglarstwa w Bydgoszczy i na Pomorzu.
Artykuł nr 29
KRĘGLARSTWO NA ZIEMIACH POLSKICH W LATACH 1940–1956 (6).
Kręglarstwo w innych regionach kraju do 1956 roku.
Artykuł nr 30
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY (1957-1975) (1) .
Reaktywowanie i rozwój Związku w latach 1957-1964.
Artykuł nr 31
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY (1957-1975) (2) .
Działalność Związku w latach 1964-1970.
Artykuł nr 32
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY (1957-1975) (3) .
Wprowadzenie nowych form zarządzania w latach 1970-1971.
Artykuł nr 33
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY (1957-1975) (4) .
50-lecie zorganizowanego kręglarstwa polskiego i jego efekty 1972-1973.
Artykuł nr 34
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY (1957-1975) (5).
Tworzenie podwalin Polskiego Związku Kręglarskiego w latach 1973-1975.
Artykuł nr 35
POZNAŃSKI ZWIĄZEK KRĘGLARZY (1957-1975) (6) .
Ostatni rok działalności Poznańskiego Związku Kręglarzy.
Artykuł nr 36
ROZWÓJ KRĘGLARSTWA POZA POZNAŃSKIEM (1957-1975) (1) .
Reaktywowanie kręglarstwa w Małopolsce.
Artykuł nr 37
ROZWÓJ KRĘGLARSTWA POZA POZNAŃSKIEM (1957-1975) (2).
Ośrodki kręglarskie na Dolnym Śląsku. Kręglarstwo na Górnym Śląsku, w Zagłębiu i na ziemi cieszyńskiej. Kluby kręglarskie na Pomorzu i Kujawach.
Artykuł nr 38
ROZWÓJ KRĘGLARSTWA POZA POZNAŃSKIEM (1957-1975) (3).
Kręglarstwo na Warmii i Mazurach. Kręglarstwo w innych regionach kraju.
Cykl artykułów nr 1 do 38 kończy opracowaną historię polskiego kręglarstwa do czasu uznania tego sportu w Polsce i powołania Polskiego Związku Kręglarskiego w 1976 roku.Artykuły powyższe oparłem o moją dysertację doktorską napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Benona Woltmana z AWF w Poznaniu.Dalszy ciąg historii polskiego kręglarstwa to historia Polskiego Związku Kręglarskiego, którą częściowo do roku 1982 opracowałem i posiadam w maszynopisie.
Dzięki uprzejmości portalu kregle.net postaram się kontynuować historię zorganizowanego kręglarstwa polskiego, przepraszając z góry, że odstępy pomiędzy publikacją poszczególnych artykułów będą znaczne, ze względu na konieczność dopracowania posiadanych materiałów.
Z kręglarskim pozdrowieniem
”Dobry Rzut”
twórca bloku ”Historia kręgli”
Grzegorz Cwojdziński
HISTORIA POLSKIEGO ZWIĄZKU KRĘGLARSKIEGO
Artykuł nr 39
MARZENIA POKOLEŃ SIĘ SPEŁNIAJĄ – ENTUZJAZM PIERWSZYCH LAT ZWIĄZKU.
Działalność organizacyjna Związku do I Krajowego Zjazdu Delegatów (1976-1978).
Artykuł nr 40
KRĘGLARSTWO – PRAWDZIWY, NORMALNY SPORT.
Działalność sportowa PZK do I Krajowego Zjazdu (1976-1978).
